2016

Uchwała Nr XXIV/148/16
Rady Miasta i Gminy Czerniejewo

z dnia 30 sierpnia 2016 r.

w sprawie przyjęcia do realizacji w 2016 r. programu polityki zdrowotnej

Na podstawie art.18 ust.2 pkt 15, art.7 ust.1 pkt 5 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (  Dz. U. z 2016 r. poz. 446  ) oraz art. 7 ust.1 pkt 1, art.48 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych ( tj. Dz. U. z 2015r. poz. 581 ze zm. ), Rada Miasta i Gminy Czerniejewo uchwala, co następuje:

§ 1. Przyjmuje się do realizacji na rok 2016 program polityki zdrowotnej pn. „Fluoryzacja zębów uczniów Gminy Czerniejewo” stanowiący załącznik  do  uchwały.

§ 2. Środki na realizację programu zostały zabezpieczone w budżecie Miasta i Gminy Czerniejewo na rok 2016 w Dziale 851, Rozdziale 85195, § 4300 w wysokości 6.000,00 zł.

§ 3. Wykonanie uchwały powierza się Burmistrzowi Miasta i Gminy Czerniejewo.

§ 4. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.

 Załącznik do Uchwały Nr XXIV/148/16
Rady Miasta i Gminy Czerniejewo
z dnia 30 sierpnia 2016 r.

Program polityki zdrowotnej "Fluoryzacja zębów uczniów Gminy Czerniejewo"

1. Opis problemu zdrowotnego

   Zgodnie z definicją Światowej Organizacji Zdrowia próchnica to umiejscowiony proces patologiczny, pochodzenia zewnątrz ustrojowego, który prowadzi do odwapnienia i rozpadu twardych tkanek zęba. Głównym czynnikiem odpowiedzialnym za jej rozwój są bakterie wytwarzające kwasy niszczące szkliwo, w procesie rozkładu cukrów obecnych w produktach żywnościowych. Ze względu na kształt anatomiczny zębów, miejscem narażonym na powstawanie ognisk choroby próchnicowej jest powierzchnia żująca zębów bocznych.       

Próchnica zębów jest jednym z najbardziej rozpowszechnionych schorzeń cywilizacyjnych. Według Światowej Organizacji Zdrowia szacuje się, ze może ona dotyczyć 60 -90 % populacji dzieci i młodzieży w wieku szkolnym. Próchnica jest procesem chorobowym, który może pojawić się już w zębach mlecznych w pierwszym roku życia dziecka. Pomiędzy 2 a 3 rokiem życia występuje u 35 – 50% dzieci, między 3 a 4 rokiem życia próchnica występuje u 56 – 60% dzieci, a wieku 6 – 7 lat występuje u prawie 100% dzieci. Na podstawie badań epidemiologicznych stwierdza się, że blisko 90% dzieci 12.letnich w Polsce ma próchnicę. Pomiędzy 5. a 12. rokiem życia, ok. 89,3% dzieci miało przynajmniej jeden ząb szósty dotknięty próchnicą.

Rozwojowi początkowych etapów próchnicy można zapobiec poprzez niespożywanie pokarmów i napojów o dużej zawartości cukru, systematyczne i dokładne oczyszczanie zębów oraz używanie pasty z fluorem.

        Na podstawie rozmów przeprowadzonych ze stomatologami mającymi gabinety stomatologiczne na terenie gminy Czerniejewo wynika, że próchnica zębów jest powszechnym  problemem dotyczącym w dużej mierze dzieci/ młodzieży w wieku szkolnym, stąd realizacja przedsięwzięć zmierzających do edukacji, minimalizacji próchnicy jest jak najbardziej wskazana.

Odnalezione wytyczne kliniczne m.in. European Academy of Peadiaytic Dentisty ( EAPD) 2009, American Dental Association Countil on Scientic Affairs (ADA) 2002 - 2009, wskazówki Polskiego Towarzystwa  Stomatologicznego wskazują najważniejsze zalecenia dotyczące profilaktyki próchnicy i zachowania odpowiedniej higieny jamy ustnej wśród dzieci i młodzieży. Należą do nich:

- dwukrotne w ciągu dnia szczotkowanie zębów pastą z fluorem,

- fluorowanie wody pitnej oraz codzienna ekspozycja na fluor przyjmowany z wodą,

- okresowe i regularne kontrolne wizyty stomatologiczne, których odstęp czasowy powinien być dostosowany indywidualnie do pacjenta,

- zdrowa dieta szczególnie w zakresie spożywania cukrów m.in. w przypadku pragnienia dziecko powinno pić wodę, posiłki zawierające cukry powinny być spożywane przez dzieci zagrożone próchnicą nie częściej niż 3-4 razy  w ciągu dnia,

- prowadzenie działań edukacyjnych mających na celu podnoszenie świadomości wśród dzieci/uczniów na temat znaczenia zachowania odpowiedniej higieny jamy ustnej. Działania te  powinny  być skierowane  do dzieci / rodziców. Uświadomienie znaczenia problemu oraz kształtowanie odpowiednich postaw i nawyków ma kluczowe znaczenie w codziennych działaniach, które mają na celu wyeliminowanie próchnicy.

Liczne dowody naukowe rekomendują przedszkolne i szkolne programy prewencji próchnicy, które powinny być uzupełnieniem świadczeń gwarantowanych finansowanych przez NFZ

Alternatywnymi świadczeniami stomatologicznymi są:

● badanie lekarskie stomatologiczne z instruktażem higieny jamy ustnej 1 raz w okresie 12 miesięcy,

● badanie lekarskie kontrolne 3 razy w okresie 12 miesięcy,

● badanie lekarza specjalisty z krótką pisemną oceną i wskazaniami diagnostyczno - terapeutycznymi dla lekarza prowadzącego, bez powiązania z innymi świadczeniami gwarantowanymi,

● zabezpieczenie bruzd zębów szóstych lakiem szczelinowym - 1 raz do ukończenia 7. roku życia,

● lakierowanie wszystkich zębów stałych nie częściej niż 1 raz na kwartał - za każdą 1/4 łuku zębowego,

● usunięcie złogów nazębnych nie częściej niż 1 raz na 6 miesięcy w obrębie całego uzębienia.

Wykaz oraz warunki realizacji świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia stomatologicznego określa Rozporządzenie  Ministra Zdrowia z dn. 6 listopada 2013r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia stomatologicznego ( Dz. U. 2013 poz. 1462 ze zm. ).

W/w świadczenia dot. świadczeń przewidzianych dla dzieci i młodzieży do ukończenia 18 roku życia ( zał. nr 2 do w/w Rozporządzenia ).

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z 24 września 2013 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej do zakresu świadczeń pielęgniarki/ higienistki szkolnej należy m.in. prowadzenie u uczniów szkół podstawowych (kl. I – VI) grupowej profilaktyki fluorkowej.

2. Cele programu

2.1 Cel główny:

- objęcie działaniami profilaktycznymi ( fluoryzacja zębów )  jak największej grupy uczniów klas gimnazjalnych gminy Czerniejewo,

2.2 Cele szczegółowe:

- zwiększenie wiedzy uczniów na temat znaczenia higieny jamy ustnej, wizyt kontrolnych u stomatologa i właściwego odżywiania,

- zwiększenie wiedzy rodziców uczniów objętych fluoryzacją nt. znaczenia higieny jamy ustnej, wizyt kontrolnych u stomatologa i właściwego odżywiania.

2.3. Oczekiwane efekty:

- wzrost świadomości uczniów i ich rodziców nt. konieczności prawidłowej  higieny jamy ustnej i wizyt kontrolnych u stomatologa,

- zmiana nawyków żywieniowych dzięki zwiększeniu świadomości uczniów/ rodziców o wpływie nieprawidłowego odżywiania na powstawania próchnicy zębów.

2.4. Mierniki efektywności:

- liczba uczniów objętych fluoryzacją zębów,

- liczba uczniów, u których zwiększył się poziom wiedzy nt. znaczenia higieny jamy ustnej, wizyt kontrolnych u stomatologa i właściwego odżywiania ( ankietyzacja przed i po zakończeniu programu ),

- liczba rodziców uczniów objętych fluoryzacją u których zwiększył się poziom wiedzy nt. znaczenia higieny jamy ustnej, wizyt kontrolnych u stomatologa i właściwego odżywiania ( ankietyzacja przed i po zakończeniu programu ).

3. Adresaci programu:

   Program skierowany będzie do uczniów klas I,II i III gimnazjów na terenie gminy Czerniejewie. Według arkuszy organizacyjnych szkół na rok szkolny 2016/ 2017 w Gimnazjach, dla których gm. Czerniejewo jest organem prowadzącym jest ok. 200 uczniów.

   Udział w programie będzie dobrowolny, bezpłatny, na podstawie pisemnej zgody rodziców/ opiekunów prawnych uczniów.

   Rodzice/ opiekunowie prawni uczniów w/w klas będą objęci akcją informacyjno - edukacyjną. Podczas wywiadówek w szkołach rodzice zostaną powiadomieni o możliwości udziału dziecka w projekcie. Informacja o realizacji programu zostanie również zamieszczona na stronie internetowej Urzędu Miasta i Gminy Czerniejewo oraz na stronie internetowej szkół w Czerniejewie i w Żydowie.

4. Organizacja programu:

   Realizator programu zostanie wyłoniony w drodze konkursu zgodnie z ustawą o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych ( Dz. U. z 2015 r. poz. 581 ze zm. ).

   Etapy postępowania konkursowego: przygotowanie procedury konkursowej, ogłoszenie konkursu na składanie ofert, składanie ofert, posiedzenie komisji konkursowej, rozstrzygnięcie konkursu, ogłoszenie wyników, podpisanie umowy z wykonawcą.

   Z rodzicami/opiekunami prawnymi i uczniami zostanie zorganizowane spotkanie informacyjno - edukacyjne. W spotkaniu weźmie udział Realizator programu. Podczas spotkania zostanie przeprowadzona edukacja w zakresie wskazanym w programie, zostaną wydane oświadczenia  w zakresie wyrażenia zgody na udział w fluoryzacji zębów. Wśród rodziców zostanie przeprowadzona ankieta dotycząca poziomu wiedzy nt. higieny jamy ustnej ( przed rozpoczęciem i po zakończeniu programu - analiza porównawcza ), następnie zostanie przeprowadzona fluoryzacja ( 5 cykli co 2 tygodnie ). Równolegle będzie prowadzona akcja informacyjno - edukacyjna za pomocą strony internetowej Urzędu M i G Czerniejewo, stron internetowych szkół, tablic informacyjnych, lokalnej prasy. Oferent wyłoniony w drodze konkursu dokona wyboru producenta i zakupi szczoteczki oraz pasty z fluorem ( preparat musi posiadać aktualny termin ważności oraz spełniać wymogi określone w ustawie o prawie farmaceutycznym, ustawie o wyrobach medycznych). Realizator rozliczy się z wykonania programu poprzez przedłożenie faktury,wykazu osób objętych fluoryzacją oraz sprawozdania końcowego.

5. Koszty:

Szacuje się, że koszt jednej usługi na ucznia wyniesie ok. 30,00 zł ( edukacja, ankietyzacja, przeprowadzenie fluoryzacji ). Środki na realizację programu zaplanowano w budżecie gminy Czerniejewo  w wysokości 6.000,00 zł ( Dział 801, Rozdział 80195, § 4300 ).

Materiały edukacyjne zostaną przygotowane ze środków własnych.

6. Monitorowanie i ewaluacja:

Monitorowanie  przebiegu programu będzie polegało na prowadzeniu przez Realizatora programu rejestru uczniów objętych fluoryzacją zębów, który zostanie przedłożony przy rozliczeniu. Gmina Czerniejewo pozostanie w kontakcie z Realizatorem, co umożliwi wykrycie ewentualnych zagrożeń i/lub trudności w realizacji programu.

Uczestnicy programu będą mogli zgłaszać do Realizatora  lub bezpośrednio do Urzędu M i G Czerniejewo ( osobiście, pisemnie lub za pośrednictwem drogi e-mail ) uwagi dotyczące przebiegu programu.

Kryteria oceny efektywności:

- liczba uczniów objętych działaniami edukacyjnymi,

- liczba rodziców/ opiekunów prawnych objętych działaniami edukacyjnymi,

- liczba uczniów objętych fluoryzacją zębów.

Oczekiwane efekty:

- objęcie fluoryzacją jak największej liczby uprawnionych uczniów,

- zwiększenie świadomości uczniów/ rodziców/ opiekunów prawnych nt. znaczenia higieny jamy ustnej ( wyniki ankiet przed i po programie ),

- poprawa stanu uzębienia uczniów objętych programem.

6. Okres realizacji:

Realizację programu przewiduje się na okres od września do grudnia 2016 r.

Uwagi:

Poza działaniami przewidzianymi w ramach przedstawionego programu finansowanymi z budżetu gm. Czerniejewo, ustalono również ze stomatologami z terenu gm. Czerniejewo, że dokonają oni ( bezpłatnie ) przeglądu jamy ustnej uczniów szkół. O wynikach przeglądu zostaną poinformowani rodzice/ opiekunowie prawni uczniów.

Źródła informacji:

- strona internetowa Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji w Warszawie ( opinie samorządowych programów polityki zdrowotnej ),

- dane epidemiologiczne  oraz wyniki badania OMNIBUS nt. świadomości i zachowań Polaków w zakresie zdrowia jamy ustnej, przeprowadzonego na zlecenie ACFF

- Rozporządzenie Min. Zdrowia z dnia 6.11. 2013r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia stomatologicznego.